486.Yıldönümünde Preveze Deniz Seferi
Bazı zaferler, ülke tarihlerinde mihenk taşı olup önemli bir yer tutarlar. Kaptan-ı Derya Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının, Andre Doria komutasındaki Haçlı donanmasına karşı kazandığı Preveze Deniz Zaferi gibi. Bu zaferle birlikte Osmanlı’nın Akdeniz’deki yegâne güç olduğunu bütün dünyaya ilan etmişti. Aslına bakacak olursak, Barbaros Kardeşler’in Osmanlı’ya tabi olması, Akdeniz’deki bütün dengeleri değiştirmişti. Barbaroslar’ın katılımıyla gelişmekte olan Osmanlı donanması, Akdeniz’deki en önemli güç konumuna gelmişti. Barbaros Hayrettin Paşa’nın Kaptan-ı Derya olduğu gün, Venedik ve İspanya için endişe verici yılların başlangıcı sayılabilirdi. Gelin, o günü bizzat Barbaros Hayrettin Paşa’nın ağzından dinleyelim.
“Kabul merasimi muhteşem oldu. Divan-ı Hümayun, merasimlere mahsus şekilde toplanmıştı. Bütün vezirler hazırdı. Padişahın her iki yanına dizilmişlerdi. Cihanın hakanı (Kanuni Sultan Süleyman), getirdiğim acizane hediyelere teşekkür etmek tenezzülünde bulundu. Bana ve reislerime muhteşem hilatlar giydirildi. Bu yaşa geldim, bugünkü kadar sevindiğimi hatırlamam.”
Şimdi de bu büyük amiralin en büyük zaferi Preveze’yi anlatalım.
Osmanlı’nın Akdeniz’deki etkinliğinden rahatsız olan Avrupa, Vatikan’ın önderliğinde Papalık, Venedik, Ceneviz, Portekiz, İspanya ve Malta donanmasından bir Haçlı Ordusu oluşturur; başına da ünlü amiral Andrea Doria getirilir. Haçlı donanması 160 kadırga, 140 kalyon, 2500 top ve 60.000 askerden; Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması ise 102 kadırga, 20 kalyon, 366 top ve 12.000 askerden oluşmaktadır.
Yunanistan’ın batısındaki Preveze açıklarında iki donanma karşı karşıya gelir. Haçlı donanması, öndeki kalyonlarla hücuma geçer; lakin rüzgar bir anda kesilince hareketsiz kalır ve top atışına başlar. Kalyonların top menzili yetersiz olduğundan, Osmanlı donanmasına zarar veremez. Osmanlı kadırgalarının menzili daha etkilidir ve birçok kalyonu batırır. Daha sonra Barbaros, hattı yarmak için hücum emri verir. Kaçmaya çalışan Haçlı kadırgalarını, Turgut Reis’in ihtiyat kuvvetleri çevirir. Haçlı gemileri, komuta birliğinden de uzak olduğundan kargaşa çıkar ve birbirlerine çarparlar. O sırada karanlık çöker ve Haçlılar fenerleri söndürüp kaçarlar. Fırtına da olduğundan Barbaros Hayrettin Paşa takip emri vermez. Mücadele sonucunda Osmanlı ordusu gemi kaybı vermezken, 60 Haçlı kalyonu batar. Savaş, Osmanlı donanmasının üstünlüğü ile biter ve Akdeniz’de Türk hâkimiyeti gerçekleşir.
Çağlar Didman Yazıları İçin: https://www.okuryazarkitaplar.com/caglar-didman/
