Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinden Duygu ALPARSLAN ve ekibi gıda ambalajlama teknolojilerinde devrim yaratabilecek bir teknoloji üzerinde başarı sağladılar. Geliştirdikleri (sentezledikleri) Multi Fonksiyonel Hidrojeller (MFH) ile ambalajlarla bozulmaya başlayan gıdaları gözle tespit edebileceğimiz son derece basit ve kullanışlı bir ambalaj maddesi ürettiler.
Gelin şimdi yapılan çalışmanın bilimsel açıklamasını Duygu Hoca’mızan dinleyelim.
Gıda sektörü son on yılda hızla gelişti ve genişledi, bu da gıda malzemelerinin bir ülkeden veya kıtadan diğerine taşınmasını mümkün kıldı ve bazen gerekli hale getirdi. Bu tür uzun mesafeli nakliye sırasında gıda malzemesinin kalitesinin istikrarı önemli bir zorluk haline gelir. Bu nedenle gıda kalitesinin anlık olarak izlenmesi, pazardaki tüketicilerin rahatlığı için olduğu kadar sınırlardaki kontroller için de hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle, akıllı gıda paketleme malzemeleri tüketiciler, üreticiler ve kontrolörler tarafından büyük ilgi gördü.
Son zamanlarda gıda kalitesini hedefleyen akıllı gıda paketleme yöntemleri hem tüketicileri hem de üreticileri cezbetmektedir. Gıda ambalaj malzemeleri genellikle cam, metal, plastik, kağıt, karton, polimer ve kumaştan üretilir. Akıllı paketleme, yiyeceklerin bozulması durumunda gerçek zamanlı değişiklikler hakkında bilgi vermeye devam ediyor. Örneğin, gıdaların pH farklılığı, akıllı paket içindeki antosiyaninin görsel kolorimetrik değişiklikleri ile gözlemlenebilir. Mikroorganizmaların gıda bozulma olayları gıda güvenliğinde önemli sorunlardır. Bu nedenle, pH ve mikrobiyal büyüme sırasında kalitatif değişiklikleri tahmin etme yeteneğine sahip akıllı paketlemeye talep vardır.
Alpaslan ve arkdaşları tarafından yapılan akıllı ambalaj geliştirme projesi kapsamında doğal malzemelerden (Nar ekstraktı, Kara lahana ekstraktı, Kırmızı elma kabuğu ekstraktı, Fesleğen ekstraktı, Gül ekstraktı ve Kuş burnu ekstraktı) 6 farklı Multi Fonksiyonel Hidrojeller (MFH) sentezlenmiştir. Multi Fonksiyonel Hidrojeller (MFH) bitki ekstraktlarından sentezlendiği için biyouyumludur, toksik değildir ve pH değişimlerine güvenilir yanıtlar üretir, bu da akıllı gıda ambalaj malzemelerindeki uygulamalar için potansiyelini gösterir. Multi Fonksiyonel Hidrojeller’nin renk değişiklikleri, bozulma prosesleri altında gıdaların pH değerleri değiştiğinden, gıda ürünlerinin kalite değişikliklerini tespit etmek için basit ve görsel bir yöntem sunar.
MFH ‘nin antimikrobiyal aktivitesi ve stabilitesi güçlü ortamlarda ve 7 günlük bir süre boyunca gerçek tavuk, tam yağlı süt ve peynir numuneleri üzerinde Escherichia coli, Bacillus subtilis ve Staphylococcus aureus’a karşı test edilerek araştırıldı. Tavuk, pastörize edilmiş tam yağlı süt ve peynir ile dikkat çekici antimikrobiyal aktivite sergiledi. MFH’nin biyolojik olarak bozunabilen gıda ambalaj malzemesi olarak kullanılmaya çok iyi bir aday olduğu sonucuna varılmıştır. Multi Fonksiyonel Hidrojeller, raflardaki gıdaların ömrünü uzatmak için yüksek bir kullanım potansiyeline sahiptir. Multi Fonksiyonel Hidrojeller antimikrobiyal ve antioksidan özellikleri, gıda ambalajında, gıda muhafazasında ve biyomedikal malzemelerde patojen mikroorganizmalara ve serbest radikallere karşı mücadelede alternatif bir çözüm olarak değerli kılar. Sentezlenen Multi Fonksiyonel Hidrojeller, doğal antosiyanin özelliklerinden kaynaklanan, ortam pH’ının değişimine bağlı olarak önemli renk kaymaları gözlendi. Multi Fonksiyonel Hidrojellerin etkili ve sürdürülebilir gıda güvenliği için izlenebilirlik sistemleri oluşturmanın ana yollarından biri olacağını umuyoruz.
