CEMİL MERİÇ‘İN BU ÜLKE KİTABI ÜZERİNE
Eserin özelinde Cemil Meriç, Batı edebiyatını ve kültürünü çok iyi bildiğini gösteren bir yazardır. Batı taklitçiliğine karşı oluşunu, sebepleriyle ve kendine özgü kavramlarıyla anlatmıştır. Bu kitapta da kendine ait bir üslubu ve kalemi olduğu açıkça görülüyor.
‘Bu Ülke‘ bir başlangıç kitabı değildir. Dili pek ağır sayılmasa da bir çok alıntı bulundurmaktadır. Düşünce tarihiyle ilgili bilgi birikiminiz yoksa alıntıları anlamakta güçlük çekebilirsiniz. Sosyoloji ve felsefeyle ilgili de biraz birikiminiz olması, bu kitabı okurken size kolaylık sağlayacaktır.
Kitap başlangıcında Cemil Meriç’in otobiyografisini de bulunduruyor. Onun hakkında sıkılmadan bilgi edinebileceğimiz, edebi değeri yüksek bir giriş olduğu kanaatindeyim.
Cemil Meriç, düşünce hürriyeti ve düşünce namusu vurgusuyla kitaba başlıyor. Gerçekten üzerinde durulması gereken bir tespitte bulunuyor. Hürriyet özgürlüğü adı altında diğer tüm düşünceleri yaftalamanın, düşünce namusu olmayanların metodu olduğuna vurgu yapıyor. Hürriyet özgürlüğünü, karşı tarafı veya kitleleri aldatmak amaçlı sloganlaştırmanın yanlışlıklarından bahsediyor. Yakın geçmişte yapılan bu tespit, günümüzde çok fazla alanda maalesef kendisini ispatlıyor görmek isteyenler için.
Dilimizin içindeki bozulmalara ve ilerleyerek giden bu süreçte gerileyen anlatım ve aktarım yöntemlerine dem vurup bu süreçlere paralel ilerleyen Batı’nın edebi hareketlerinden de önemli ölçüde bahsetmiştir.
Kitapta sol-sağ çatışmalarına ve sebeplerine belli ölçüde değinilmiştir ama benim için önemli olan nokta; beş altı cümleyle bu çatışmalara neden gelindiğini, dolayısıyla uzunca süren Osmanlı tarihinden o güne kadar olan süreci, bir şair ustalığıyla özetliyor olmasıdır.
Bu kitapta belli başlı fikir akımlarının doğuşlarını, amaçlarını, temsilcilerini, etkilerini ve bize uyarlanmasını da anlatmıştır.
Kitabın içerisindeki her tespit aslında günümüzde var olan sorunların, şikayetlerin temel sebeplerini bize göstermektedir. Dini, ekonomik, siyasi, toplumsal aklımıza gelen herhangi bir konuda duruş ve görüşümüz ne olursa olsun, ettiğimiz şikayetlerin ortaya çıkış nedenlerini, Cemil Meriç’in bu kitapta anlatmaya çalıştığını düşünüyorum. Tarafsız ve yaftasız bir biçimde her kesimden okunması gereken bir eser olduğu kanısındayım.
