Yazan Ramazan Turhan

“İnsanları değiştirmeye çalışma. Ya kendini değiştir ya da çevreni ya da her ikisini.”

İnsanın en büyük yorgunluklarından biri, başkalarını değiştirmeye çalışmasıdır. Hepimiz bir noktada bunu yaparız: Bir dostumuzun huyunu düzeltmek, bir yakınımızın bakışını değiştirmek, bir eşimizin davranışlarını dönüştürmek isteriz. Ama zamanla fark ederiz ki bu çaba çoğu zaman boşuna bir çırpınıştır. Çünkü insan, istemediği sürece değişmez.

İnsanı değiştirmeye çalışmak, suyun akış yönünü zorla tersine çevirmeye benzer. Kolların yorulur, kalbin kırılır, sabrın tükenir ama sonuç değişmez. Çünkü her insanın kendi zamanı, kendi isteği, kendi olgunlaşma süreci vardır. Senin çaban, onun sürecini hızlandıramaz.

O halde geriye iki seçenek kalır: Kendini değiştirmek ya da çevreni değiştirmek.

Kendini değiştirmek, en zor ama en kesin yoldur. Çünkü başkalarının tavırları seni incitiyorsa, o incinmeye karşı bakış açını dönüştürmek senin elindedir. Bir söz sana ağır geliyorsa, o söze yüklediğin anlamı değiştirebilirsin. Bir ortam seni yoruyorsa, oradaki varlığını yeniden tanımlayabilirsin. İnsan, dışarıyı değiştiremediğinde içeriğini değiştirebilir. Bu, özgürlüğün en saf hâlidir.

Ama bazen içsel değişim yetmez. Çünkü bazı çevreler zehir gibidir. Sen ne kadar sağlam durursan dur, onlar seni yavaş yavaş tüketir. O zaman yapman gereken şey, çevreni değiştirmektir. Çünkü yanlış bir çevrede doğru kalmak çok zordur. Sağlıksız bir toprakta en güçlü fidan bile kurur.

En güçlü değişim ise hem kendini hem çevreni birlikte dönüştürmektir. Sen bakış açını yeniler, çevreni de bilinçle seçersen, hayatın bambaşka bir yöne akar. Çünkü bir yandan iç dünyanda güçlenirken, bir yandan dış dünyanda destek bulursun.

Ama ne olursa olsun, unutma: İnsanları değiştirmek senin görevin değil. Senin görevin, kendini korumak, kendini geliştirmek ve kendini dönüştürmektir. Geri kalan herkes, kendi yolculuğunun sorumluluğunu taşır.

Bazen de insanları değiştirmeye çalışmak, aslında kendi korkularını örtmenin bir yoludur. “O değişirse ben rahat ederim,” dersin. Oysa asıl mesele, senin nasıl durduğundur. Sen kendini değiştirdiğinde, zaten ilişkilerin de değişir. Çünkü sen aynı kalmazsan, ilişkilerin de aynı kalamaz.

Sonunda şu hakikati öğrenirsin: Başkalarını değiştirmeye çalışmak yerine, kendini ve çevreni değiştir. Çünkü kontrol edebileceğin tek şey, budur.

Yazarın Kitabı

Edit: Orhan Özer