Nedir, Nasıl Yapılır, Nerelerde Kullanılır?
Hat sanatı, kendine özgü olan hat sanatı harfleri kullanılarak, daha çok dekoratif amaçlı ve görsel zevke hitap eden yazıların yazılmasıdır. Hat sanatı icrasında genellikle mürekkep, kağıt, kalem ve hokka gibi ürünler kullanılmaktadır. Çok eski bir tarihe sahip olan hat sanatı günümüzde, teknolojik gelişmeler nedeni ile eski değerini yitirmiş olsa da el emeğine önem veren kişiler tarafından hala kullanılmaktadır.
Hat sanatı harfleri bir anlam taşır, ahenk doludurlar ve hattatın becerilerini ortaya koyarlar. Hat sanatı icra eden kişilere hattat denilmektedir. Hattatlar sanatlarını icra ederken genellikle hüsn-ü hat ve kaligrafi yazı tiplerini kullanmaktadırlar. Hat sanatı, her ne kadar harflere şekil vererek yazı yazma sanatı olsa da, zahmetli ve zor bir işlem olduğu için sadece görsellik amacı ile yapılmaktadır. Uzun yazı dizelerinin hat sanatı ile yazılması mümkün olmamaktadır.
Hat sanatı malzemeleri
Makas, yazı takımı, aharlı kağıt, mürekkep, kalemtraş, kalemdan (kalem kutusu), lika (mürekkebe katılan has ipek), hokka (içine mürekkep konulan küçük kap), mühre (kağıda düzlük vermekte kullanılan camdan malzeme), celi kalem (kalın kamış ya da tahtadan yapılmış kalem); hat sanatı malzemeleri olarak sıralanabilir.
Hat Sanatı ve Kaligrafi Arasındaki Fark Nedir?
Hat sanatı, Arapça harfler kullanılarak icra edilen ve dini motiflerin ön plana çıktığı bir sanat dalıdır. Kaligrafi sanatı ise Latin harfleriyle, süsleyerek yazı yazma sanatı olarak daha geniş yelpazede icra edilen bir sanat dalıdır. Görüldüğü üzere, temelde hat sanatı da kaligrafi de güzel yazma sanatı olarak ifade edilebilir. Ancak aralarında yukarıdaki gibi bazı temel farklar bulunur. Ve bu farkları bilmekte fayda vardır.
Hat Sanatı Çeşitleri Nelerdir?
Dünyada en çok bilinen hat sanatı çeşitleri : İslami, Arabi, Farsi, Çin, ve Batı hat sanatlarından oluşur.
Hat Sanatı Nasıl Yapılır?
Hat sanatında harflerin sembolleştirilmesi ya da sembolün harfe uygulanması yatar. Kişi bunu hayal dünyasında canlandıramaz ve canlandırdığı halde bunu kâğıda dökemezse hat sanatı amacına ulaşamamış olacaktır. Bu anlamda hat ustalarının önemi oldukça büyüktür. Herkesin yapabileceği bir şey olmayan hat sanatı, ustasından öğrenilmesi gereken bir zanaattır.
Hat Sanatı Nerelerde Kullanılır?
Hat sanatı matbaa öncesinde bölge içerisindeki kişiler arasında, özellikle resmi yazışmalarda kullanılan bir şeydi. Zamanla matbaa sayesinde yalnızca görsellik için kullanılabilecek bir dekora dönüştü. Artık evlerde yalnızca görsellik üzerine kullanılmaktadır. Ayrıca cami kapılarındaki isimlerde, eski kervansaray işlemelerinde kullanıldığı da görülmektedir. Günümüze kadar ayakta kalabilen, hemen hemen her türlü Osmanlı eserinde, özellikle camiler, kervansaraylar, hamamlar, minareler görülebilir. Yapılan eserlerde süsleme amaçlı kullanılmışlardır. Bu o eserin ne kadar değerli olduğuna da bir işaret olarak algılanmaktadır.
Osmanlı Hat Sanatı
Hat sanatının tarihi ilk çağlara kadar dayanmaktadır. Bir çok İslam kültüründe ye bulan hat sanatı, özellikle Osmanlı kültüründe ayrı bir yere sahiptir. Hat sanatı Osmanlı’da işlevsel görevinin yanı sıra görsel açıdan çok fazla değer görmüş, batılı resimlerin yerini alır hale gelmiştir. Bir resim panosu gibi çerçevelenerek duvarlarda görsellik sağladığı gibi bir çok Osmanlı eserinin duvarlarında da hat sanatı harfleri yerini almıştır.
Hat sanatı teknikleri
